Nhóm bác sĩ thú y, nhà sinh vật học và những người dân địa phương đi trên con đường đất gập ghềnh tại rừng Pantanal - khu đất ngập nước lớn nhất thế giới ở Pocone, bang Mato Grosso, Brazi - để tìm cách cứu những con vật bị thương còn sống sót.
Họ nhìn thấy xác cháy đen của một con cá sấu caiman trong tư thế miệng vẫn há như la hét trong tuyệt vọng. Đây có thể là hành động cuối cùng của nó trước khi bị ngọn thiêu sống. Báo đốm đen lang thang trên vùng đất hoang tàn, đói khát và chân cháy sát tận xương.
Hàng nghìn đám cháy quét qua Pantanal trong năm nay, điều mà các nhà khoa học nghiên cứu khí hậu lo ngại những sự kiện thế này sẽ trở thành "bình thường mới", diễn ra khắp nơi trên thế giới từ California đến Australia.
Pantanal nhỏ và ít được biết đến hơn so với "người anh em họ" nổi tiếng - rừng rậm Amazon. Nhưng với nguồn nước dồi dào và vị trí chiến lược nằm giữa rừng nhiệt đới, đồng cỏ rộng lớn của Brazil và rừng khô của Paraguay, nơi này trở thành miền đất ưa thích của các loài động vật. Các nhà sinh vật học cho biết hỏa hoạn đang đe dọa một trong những hệ sinh thái đa dạng sinh học nhất trên hành tinh. Rừng Pantanal là nơi sinh sống của khoảng 1.200 loài động vật có xương sống, trong đó có 36 loài có nguy cơ tuyệt chủng. Đây cũng là nơi tụ hội của nhiều loài chim quý và số lượng lớn loài báo đốm.
Cháy rừng không phải chuyện lạ tại nơi này nhưng hạn hán và nhiệt độ tăng cao khiến các thảm thực vật khô trụi dẫn tới bùng lên đám cháy. Hình ảnh từ vệ tinh của NASA cho thấy, đám cháy lớn nhất ở Pantanal năm nay có diện tích gấp 4 lần đám cháy lớn nhất ở rừng Amazon. Theo một phân tích của Đại học Liên bang Rio de Janeiro, tính đến 6/9, con số kỷ lục 23.490 km vuông đã thiệu rụi, tương đương 16% diện tích của rừng Pantanal.
Theo Reuters, hồi tháng trước, ngọn lửa bùng lên, rồi lan sang đồng cỏ gần cửa ngõ du lịch Poconé ở bang Mato Grosso. Luồng không khí bị ngọn lửa hút vào tạo thành cơn lốc xoáy khói, nhiệt độ tăng vọt lên 46,5 độ C. Dorvalino Conceição Camargo - lão nông dân 56 tuổi - nói ông chưa từng chứng kiến đám cháy nào tồi tệ đến thế này. "Mọi thứ thật đau đớn", ông nói.
Trung tá Jean Oliveira, thuộc lực lượng Cảnh sát PCCC bang Mato Grosso, người đứng đầu trong công tác ứng phó với đám cháy - cho hay chưa có người nào thiệt mạng. "Nạn nhân chủ yếu là động vật hoang dã", ông nói.
Nhà sinh vật học Rogério Rossi tại Đại học Liên bang Mato Grosso cho biết, mặc dù không có số lượng chính xác, ít nhất hàng nghìn loài động vật đã chết cháy.
Đội thú y lưu động chỉ có thể cứu một phần nhỏ số động vật bị thương. Rất nhiều con vật không thể tiếp cận được. Bác sĩ Jorge Salomão Jr cho biết: "Chúng tôi thấy rất nhiều động vật chết, chủ yếu là bò sát, rắn... Ngoài ra còn có hươu, lợn rừng và khỉ".
Trong "vùng đất chết" 1.347 km vuông gần thị trấn Poconé, cứ mỗi vài mét lại thấy một xác rắn chết. Hướng dẫn viên địa phương Eduarda Fernandes - người đang làm việc với đội cứu hộ - đi quanh khu vực đống tro tàn, bàn chân in hằn trong lớp muội than.
Cô nhặt xác một con rắn và cho biết "nó đã tự cắn chết mình", như một phản ứng không điều kiện để thoát khỏi nỗi đau bị thiêu sống. Khi được hỏi về những gì chứng kiến trước mắt, Fernandes trả lời: "Đau đớn. Tuyệt vọng".
Huyền Anh (Theo Reuters)
