Đạo nhái tràn lan
Chỉ trong hai tháng đầu năm 2018, Vpop đã có tới 4 nghi vấn đạo nhạc. Kết thúc 2018, con số này tăng lên theo cấp số nhân. Những người bị nghi ngờ không chỉ là tác giả, ca sĩ mới nổi, còn có cả những nghệ sĩ nổi tiếng. Tại các cuộc thi như Sing My Song, Sao đại chiến... cũng có nhiều thí sinh vướng phải ồn ào xoay quanh chuyện đạo nhái.
Mở màn cho tình trạng này trong năm 2018 là MV 102 Hater của Lil Shady và Zenky. Chỉ một tuần sau khi ra mắt, MV đã phải xóa bỏ trên Youtube. Đây là kết quả của việc tẩy chay, đi kèm biện pháp cứng rắn từ cộng đồng IKONIC Việt sau khi phát hiện tác phẩm này là bản Việt hóa của Be I - một trong những sáng tác làm nên tên tuổi của B.I - trưởng nhóm iKON.
Sau ồn ào của Lil Shady, một cái tên xa lạ với khán giả yêu nhạc là Đinh Đại Vũ khiến công chúng sững sờ khi cho nguyên một phân đoạn trong MV DNA của BTS, không qua chỉnh sửa, cắt ghép vào MV Em muốn cái gì đây của mình.
Không dừng lại ở đó, sản phẩm mới nhất của Đinh Đại Vũ còn bị phát hiện có nhiều điểm tương đồng với ca khúc Hãy ra khỏi nơi đó đi của Phan Mạnh Quỳnh và Em của ngày hôm qua của Sơn Tùng M-TP. Một vài cảnh quay trong Em muốn cái gì đây cũng bị fan Kpop tố cáo sao chép từ MV Blood Sweat And Tears của BTS.
Sơn Tùng M-TP ra MV mới là dịp mà cả Sky (cộng đồng fan của Sơn Tùng M-TP) và anti fan đều bận rộn. Nếu như Sky mải miết "cày view" cho thần tượng thì anti fan lại mất công mất sức không kém khi "bới lông tìm vết", cố tìm ra bằng chứng tố giọng ca sinh năm 1994 đạo nhái.
MV Chạy ngay đi ra mắt hồi tháng 5/2018 bị nhiều khán giả tố trùng khớp về ý tưởng cảnh quay với Body của Mino (WINNER) và Okay của Jackson (GOT7). Sau này Chạy ngay đi được "minh oan" bằng thông tin các MV cùng được thực hiện bởi một ekip có tên KOINRUSH song những lùm xùm về sự trùng hợp bối cảnh, cảnh quay, giai điệu trong MV mới cũng ảnh hưởng ít nhiều đến tên tuổi của Sơn Tùng và làm dấy lên làn sóng tranh cãi trong cộng đồng fan quốc tế.
Ở những cuộc thi thí sinh có thế mạnh về âm nhạc cũng không thoát khỏi nghi vấn "đạo nhái". Trong Sing My Song 2018, không ít khán giả cảm thấy ngán ngẩm bởi trong 4 tập sơ loại, tập nào cũng có người dính nghi vấn đạo nhạc. Ca khúc Chưa bao giờ như bây giờ của Hoàng Ly bị tố đạo nhái sáng tác I hate you, I love you của Gnash. Ca khúc dự thi Hạnh phúc của bạn là gì của thí sinh Vũ Bình Minh bị cho là hao hao Chiếc bụng đói của Tiên Cookie. Con tha thứ cho mẹ của Hoàng Duy cũng bị khán giả cho rằng đạo For life của EXO đến 90%. Dù được các HLV là những nhạc sĩ nổi tiếng lên tiếng bênh vực, khán giả vẫn khó có thể tin khi những gì họ được nghe có sự trùng hợp với "bản gốc" nhiều đến thế.
Hay Phúc Bồ, hai tuần liên tiếp tham gia Sao đại chiến, anh đều vướng phải nghi vấn "mượn" ý tưởng Kpop cho các màn trình diễn. Ca khúc Cưa cẩm của Phúc Bồ bị tố đạo nhạc Body của Mino. Rap Binh đoàn hổ cũng chung số phận khi bị khán giả lật tẩy nhiều điểm tương đồng với Okey Dokey do Zico, Mino thể hiện. Sự giống nhau đến ngỡ ngàng trong các ca khúc của Phúc Bồ với loạt nhạc phẩm kể trên khiến khán giả dễ dàng nhận ra ngay từ lần nghe đầu tiên.
Khi tranh cãi nổ ra, bản thân Phúc Bồ cũng thừa nhận, anh đã nghe ca khúc của Mino để phát triển sản phẩm âm nhạc của mình. Vì vậy, ảnh hưởng trong quá trình sáng tác là khó tránh khỏi.
Mới đây, ca khúc Tình nhân ơi (Orange, Binz thể hiện) do nhạc sĩ Châu Đăng Khoa sáng tác cũng gây nhiều tranh cãi liên quan đến việc đạo nhạc. Ca sĩ, nhạc sĩ Hàn Quốc Lee Jung Ho, cựu thành viên của nhóm nhạc V4Men, cho rằng ca khúc này giống với bài Nước mắt - nhạc phẩm phát hành 12 năm trước của V4Men. Phần lời của ca khúc cũng bị cho là trùng với nội dung trong thơ của tác giả Linh Linh.
Giải thích về điều này, nhạc sĩ Châu Đăng Khoa cho hay: "Hai bài hát được viết ở hai giọng trưởng và thứ khác nhau, vòng hòa thanh cũng không giống nhau. Vậy nên tôi tự tin mình không đạo nhạc của ai cả. Âm nhạc chỉ có bảy nốt nhưng ca khúc có cả tỷ bài. Tôi chưa và không bao giờ dám khẳng định rằng bài hát của mình sẽ không giống bài nào đó trên thế giới. Sự trùng hợp là không hề hiếm".
Còn về phần lời trùng nội dung với bài thơ, Châu Đăng Khoa chia sẻ: "Cái này thuộc về phạm trù cảm hứng trong sáng tác, khác hoàn toàn đạo nhái. Là nhạc sĩ, tôi hay dạo Internet, đọc thơ văn lấy cảm hứng sáng tác. Có nhiều nơi không để nguồn thơ nên tôi cũng không biết tác giả là ai. Tôi nhận sai vì sơ ý trong việc kiểm tra nguồn và đã sửa lỗi bằng cách xin tác giả cho mình trả chi phí tác quyền đoạn thơ đó". Nhạc sĩ nói anh nhận được sự hợp tác của tác giả, vì vậy đã thỏa thuận êm đẹp về tác quyền.
Một vài sản phẩm khác được giới trẻ yêu thích trong năm qua như Hey Girl, Cô gái m52 (Monstar), Anh thích thả thính (Troine), Que A Du (Han Sara), Thằng điên (Justa Tee), Đừng như thói quen (Jaykii)... cũng vấp phải những phản ứng trái chiều vì nghi vấn đạo nhạc.
Chia sẻ với iOne về vấn đề đạo nhái, nhạc sĩ Đức Trí cho biết, vay mượn hay "ăn cắp" là vấn đề người ta vẫn hay tranh cãi. Việc này không thể nói rõ trắng đen vì nó rất mơ hồ. Trong những trường hợp như vậy, điều nên bàn luận chính là đạo đức nghề nghiệp cũng như ý thức cá nhân của người nghệ sĩ.
Tiêu đề, hình ảnh ca khúc phản cảm
Như lời đồn là MV được Bảo Anh ra mắt hồi đầu tháng 10, do Khắc Hưng sáng tác, mang hơi hướng Latin sôi động, giai điệu bắt tai. Tuy nhiên, tên bài hát lại bị dư luận chỉ trích nhạy cảm, dễ gây liên tưởng đến những từ ngữ dung tục khi đọc lái. Sau khi MV ra mắt, khán giả không ngừng chế tên ca khúc kèm theo những bình luận chê trách, hoài nghi ý đồ của tác giả khi đặt cái tên gây nhiều tranh cãi này.
Những người trong nghề cũng bức xúc trước vụ việc. Trên trang cá nhân, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung bày tỏ: "Tại sao phải cố tình đặt những cái tên như thế để gây tò mò? Mong muốn bài hát được chú ý đến mức đánh đổi cả sĩ diện của mình lẫn cảm tình thật sự của khán giả dành cho bài hát, có đáng không? Không lẽ bài hát dở đến mức sợ không có ai nghe nên mới dùng đến cách đó?".
Anh đánh giá thấp những người mang danh "nghệ sĩ" nhưng lại muốn thể hiện cái "ngông", "thô", "tục" trong tác phẩm. Theo anh, là nghệ sĩ đúng nghĩa, tác giả nên định hướng khán giả thay vì hùa theo họ.
Không chỉ Nguyễn Văn Chung, Dương Cầm cũng cho biết nếu có quyền, anh sẽ cấm ca khúc Như lời đồn. Bởi, nhan đề này mang đến những ngụ ý không đẹp và không thể chấp nhận đối với âm nhạc.
Sau Như lời đồn, Vpop 2018 cũng có ca khúc khác bị khán giả chỉ trích có tiêu đề kém văn minh, trong đó phải kể đến Thu dẩm (LK), Anh đếch cần gì nhiều ngoài em (Đen Vâu).
Ngoài tiêu đề phản cảm, hình ảnh mang tính dung tục, khiêu gợi cũng tràn ngập trong MV của các nghệ sĩ Việt trong năm 2018. Nổi bật trong số đó là MV Mời anh vào team em của Chi Pu. Ra mắt đầu tháng 11, MV mới nhất của Chi Pu được gán mác 16+ với sự xuất hiện của hàng loạt phân cảnh nóng bỏng, "đốt mắt" người xem.
Trong MV, Chi Pu vào vai một cô gái muốn níu chân anh chàng điển trai (Jin Ju Hyung đóng) ở bên mình. Cô liên tiếp có hành động nhạy cảm như cởi áo hờ hững, để lộ một nửa cơ thể, lướt phần ngực của mình vào sát mặt nam diễn viên. Ngoài ra, nhiều hành động gợi dục lộ liễu cũng được thực hiện. Ví dụ, cảnh Chi Pu có tạo hình tương tự Lolita, ăn quả cherry đầy mơn trớn, khiêu khích hay hình ảnh quả đào "mặc nội y".
Như lời đồn của Bảo Anh cũng khiến nhiều khán giả cảm thấy "chướng mắt". Trong MV, cảnh Bảo Anh âu yếm bạn diễn Kiều Minh Tuấn bị khán giả cho là phản cảm, quá đà. Về trang phục, những bộ cánh Bảo Anh mặc trong MV đa phần là váy ngắn, cắt xẻ táo bạo. Thậm chí, nhiều bộ cánh màu nude, đánh lừa thị giác gây "nhức mắt", khó chịu.
Việc đặt những tiêu đề có nội dung nhạy cảm, sản xuất MV với vô số cảnh quay táo bạo là chiêu trò truyền thông giúp sản phẩm tạo được hiệu ứng thu hút trên mạng xã hội. Song, đây chỉ là cách làm "ăn xổi ở thì", chỉ mang lại tai tiếng, tranh cãi. Một sản phẩm có sức sống lâu bền, ghi dấu ấn đẹp trong lòng khán giả là sản phẩm được đầu tư nghiêm túc, chất lượng.
Thiên Anh
