Ngày 15/4, 350 học sinh đi học trở lại tại trường Logumkloster sau gần một tháng đóng cửa. Đan Mạch trở thành quốc gia đầu tiên ở châu Âu cho phép các trường tiểu học hoạt động trở lại kể từ khi Covid-19 "gõ cửa". Hệ thống giáo dục của Đan Mạch trở thành "phòng thực nghiệm" khiến nhiều quốc gia "nín thở" theo dõi về cách thức các trường học vận hành trở lại ra sao sau đại dịch.
"Đây là cả một thế giới mới. Chúng tôi thường lập kế hoạch cho các trường hợp xảy ra tấn công khủng bố, nhưng kiểu 'tấn công' này thì chưa bao giờ xảy ra", Hiệu trưởng Tanja Linnet, cho biết.
Chính phủ Đan Mạch cho phép hàng nghìn lớp học trên toàn quốc mở cửa trở lại, một bước đi đầy táo bạo trong nỗ lực khôi phục cuộc sống bình thường. Finn Christensen - Phó hiệu trưởng trường Logumkloster - nói việc mở cửa trở lại khi nào là "vấn đề nan giải của toàn thế giới".
Hướng tiếp cận của Đan Mạch tương phản với những gì diễn ra ở Tây Ban Nha - nơi hầu hết trẻ em không được ra ngoài trong suốt 5 tuần qua. Với số ca nhiễm lớn nhất châu Âu, Tây Ban Nha cấm trẻ em ra ngoài, thậm chí đi bộ trên đường phố hoặc tập thể dục gần nhà.
Đối với học sinh tại trường Logumkloster, việc trở lại trường lớp biến thành "trải nghiệm thú vị" sau một tháng chôn chân ở nhà. "Thật là tốt khi cháu được gặp lại bạn thân nhất", Maja Petersen, 7 tuổi, cho biết. Nhưng mọi thứ cũng hơi lạ lẫm.
Để ngăn chặn rủi ro lây nhiễm, phụ huynh không được phép vào trong khuôn viên trường. Ban quản lý cũng không thể tụ tập trong phòng giáo viên. Và lũ trẻ thì ngồi riêng một bàn, được xếp xa nhau hơn 1,8m. Đến giờ ra chơi, chúng cũng chỉ có thể chia thành nhiều nhóm nhỏ và rửa tay ít nhất một lần sau mỗi giờ.
Tại trường Hendriksholm ở thị trấn Rodovre, ngoại ô thủ đô Copenhagen, thầy Jimmy Adetunj phải đảo quanh các lớp học và liên tục dùng chiếc thước để đảm bảo 440 học sinh ngồi cách nhau ít nhất 2 m.
Ông Adetunj chia sân trường thành 6 ô bằng băng keo đỏ và trắng, cũng như gửi một sơ đồ chi tiết cho phụ huynh nhằm phác thảo thời gian vào học, các tuyến đường, giờ nghỉ và giờ ăn trưa của học sinh. "Tôi rất nóng lòng được gặp lại lũ trẻ. Nhưng rõ ràng chúng ta sẽ phải nói về đại dịch, các quy tắc và tại sao sân trường bây giờ được đánh dấu bằng băng keo đỏ và trắng", Adetuj nói.
Cách đó không xa, tại vùng ngoại ô Bronshoj, Philip Mundt đưa con trai 6 tuổi Emil tới trường vào ngày đầu của kỳ học mới. "Thằng bé rất phấn khích. Trên đường đến đây, nó nhắc về việc sẽ gặp bạn bè như thế nào và đây là ngày tuyệt nhất trong cuộc đời nó. Emil thực sự mong chờ điều này", người cha chia sẻ.
Từ góc độ kinh tế, việc mở lại trường học là hiển nhiên. Điều này cho phép các bậc phụ huynh tập trung vào công việc và giảm gánh nặng khi phải cho con học tại nhà, theo Carl-Johan Dalsgaard - giáo sư kinh tế, thành viên nhóm tư vấn kinh tế độc lập cho các nhà hoạch định chính sách ở Đan Mạch. Nhưng việc này gây nhiều tranh cãi dưới góc độ y tế.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo các quốc gia như Đan Mạch không nên mở cửa xã hội quá sớm vì nguy cơ tái bùng phát dịch trước khi được khống chế hoàn toàn. Số ca bệnh ở Đan Mạch đang có xu hướng giảm, với 7.242 ca nhiễm và 346 ca tử vong, và tỷ lệ tử vong thấp hơn nhiều so với các quốc gia châu Âu khác. Nhưng số liệu thống kê có thể không đầy đủ và các chuyên gia cảnh báo dịch bệnh có nguy cơ bùng phát trở lại.
Trước những lo ngại, một số phụ huynh tại Đan Mạch lập các nhóm Facebook để phản đối việc quyết định mở cửa trường học, châm ngòi cho tranh cãi nảy lửa về cách cân bằng giữa kinh tế và an toàn của người dân, đặc biệt là các công dân nhỏ tuổi. Họ nói rằng chính phủ đang đánh cược sức khỏe con cái họ để giải cứu nền kinh tế. Tại một ngôi làng ở Logumkloster - nơi chưa có ca nhiễm nào - một vài phụ huynh vẫn quyết định không cho con đi học.
Giống trường Hendriksholm, sàn nhà và hành lang ở trường Logumkloster cũng được đánh dấu để học sinh giữ khoảng cách với nhau. Rửa tay trở thành hoạt động quen thuộc của các học sinh khi bắt đầu ngày học và thành thói quen sau mỗi giờ. Lao công nhận thêm nhiệm vụ lau chùi và khử trùng các tay nắm cửa ít nhất 2 lần sau mỗi giờ học.
Hiệu trưởng Linnet nói rằng, các cơ sở giáo dục ở Đan Mạch vẫn chưa rõ những biện pháp ứng phó khẩn cấp trong học đường kéo dài bao lâu. Ông nói, có lúc trường nhận thông báo mới vào 9h, sau đó đến 10h lại có một thông báo điều chỉnh khác.
Thư viện trường vẫn đóng cửa. Giáo viên phải thay đổi giáo án, tổ chức dạy ngoài trời càng nhiều càng tốt. Và thay vì vào lớp qua một lối duy nhất, học sinh được chia ra đi qua cửa phụ, tùy vào thiết kế phòng học.
Phụ huynh Hansen quyết định cho con trai, Noad Bendig, tiếp tục đến trường vào ngày hôm sau đó, sau khi biết chắc buổi khai giảng diễn ra như thế nào. "Tôi nghĩ trường học có thể kiểm soát được mọi thứ", ông nói.
Đối với một số phụ huynh, họ tạm yên tâm bởi sự phân chia học sinh thành các nhóm nhỏ ở trường. Các lớp học được chia thành hai hoặc ba nhóm, mỗi nhóm có phòng riêng và giáo viên được chỉ định. Các thầy cô chỉ dạy nhóm nhỏ suốt cả ngày hôm đó, thay vì luân phiên các lớp như trước. Học sinh cũng chỉ chơi với nhóm trong lớp học đã được chia sẵn.
Maja Petersen, một học sinh, nói cô bé rất vui khi được gặp lại bạn thân nhất, Melanie. Nhưng "chúng cháu chỉ nhìn thấy nhau, không được trò chuyện vì phải chia thành lớp học nhỏ hơn", cô bé nói.
"Đây là một tình huống mới trong môi trường học đường", giáo viên của Maja, cô Lene Thorup nói.
Allan Thomsen, giáo sư về virus học thực nghiệm tại Đại học Copenhagen cho biết: "Chúng tôi đã cách ly xã hội từ rất sớm, điều này đã chứng minh được hiệu quả và tính đúng đắn. Vì vậy, tôi nghĩ rằng xã hội sẽ được mở cửa phần nào kể cả trong thời điểm dịch bệnh vẫn chưa kết thúc".
Nhưng giáo sư Allan Thomsen thừa nhận rằng rủi ro vẫn còn. "Trẻ em chiếm khoảng 10% dân số Đan Mạch và là nhóm khó kiểm soát về hành vi xã hội cũng như các biện pháp phòng ngừa vệ sinh", ông Thomsen nói. "Chính phủ và người dân đã rất nỗ lực để giảm thiểu rủi ro nhưng có hiệu quả hay không là điều chúng ta sẽ thấy rõ trong 2 tuần tới", ông nói.
Huyền Anh (Theo Nytimes, CNN, Reuters)
