Thứ hai, 18/5/2020, 00:03 (GMT+7)

Địa ngục tại nhà tù 'Hy Vọng'

Honduras130 người đàn ông chui rúc ở một phòng giam chật chội tại Honduras với tiếng chuột kêu chút chít suốt đêm.

Đối với Yerbin Estrada, thời gian tồi tệ nhất trong ngày là khi mặt trời bắt đầu lặn. Lúc này, hàng trăm tù nhân của nhà tù La Esperanza ở Honduras phải rời khỏi khoảng sân nhỏ để trở về phòng giam chật chội. "Đó là khi địa ngục thực sự bắt đầu", chàng trai 25 tuổi chia sẻ. Anh liếc nhìn những người bảo vệ được trang bị vũ trang trên sân thượng, như bóng đen che phủ bầu trời.

Estrada chia sẻ căn phòng chật cứng với 130 người đàn ông khác. Suốt đêm, anh nghe thấy tiếng những con chuột kêu chít chít chạy qua.

Những phạm nhân nam tại nhà tù La Esperanza ở Honduras. Ảnh: Reuters.

Estrada bước sang năm thụ án thứ 4 trong bản án 6 năm vì tội tàng trữ cần sa tại La Esperanza - một nhà tù an ninh cấp thấp nằm lọt thỏm trong giữa rừng thông và rặng sồi ở Honduras. Tên của nhà tù trong tiếng Tây Ban Nha nghĩa là "hy vọng".

Đằng sau song sắt, họ phải tuân thủ theo điều luật tối thượng, gồm quan sát, lắng nghe và im lặng. "Cách tốt nhất để bình an vô sự ra ngoài là luôn cúi đầu", Estrada nói.

Một tấm bảng trắng ở ngay lối vào dùng để điểm danh hàng ngày. Dòng chữ trên cùng ghi: "Sức chứa của nhà tù: 70 tù nhân". Nhưng dòng dưới là những con số thay đổi lúc lên lúc xuống. Trong ngày 14/5, con số đề 454 người.

Vấn đề tại La Esperanza trở thành mối quan tâm chung của các nhà tù trên khắp Mỹ Latin. Giám đốc Jose López Cerrato cho biết, những bản án nghiêm khắc đối với tội phạm nhẹ, quá trình điều tra thiếu sót và nhiều người bị giam giữ mà không kết án trong vài năm là nguyên nhân khiến nhà tù đông đúc. Đặc ân duy nhất đối với họ là những ngày được gặp người thân khi thăm tù, được tiếp quản nhà bếp, chơi bóng hay cầu nguyện...

Khi Covid-19 "gõ cửa" Honduras, chính quyền cấm các cuộc thăm nuôi. Các tù nhân cũng phải trả khoản tiền đắt đỏ để được gọi điện thoại từ nhà tù. Giờ đây, họ gần như bị cắt đứt mọi liên hệ với thế giới bên ngoài.

Ngoài rủi ro về sức khỏe do tù nhân quá đông, nhân viên nhà giam còn lo lắng về sức khỏe tâm thần của tù nhân trong thời dịch. "Cấm các chuyến thăm nuôi là điều tội tệ nhất xảy ra. Đó là những gì tù nhân cần nhất bởi nó mang cho họ hy vọng", Jacinto Hernández - nhà tâm lý học của La Esperanza- cho biết.

"Tôi sợ nó có thể gây ra bạo lực nếu virus lây lan và sự lo lắng gia tăng. Cuộc tấn công của Covid-19 đã mạnh hơn khiến họ gần như không có chỗ để thở", Hernandez nói.

Hernández ước tính khoảng 1/5 số tù nhân nam đã rời đi với chứng rối loạn căng thẳng hậu chấn thương mà họ không mắc phải khi đến nhà tù.

Honduras ghi nhận 2.000 ca nhiễm và 120 người chết, mặc dù các chuyên gia y tế công cộng cho rằng con số thực tế còn lớn hơn nhiều lần. Cho đến nay, 29 nhà tù ở nước này chưa có ca nhiễm, nhưng nếu virus lây lan bên trong hệ thống tồi tàn này hậu quả sẽ rất thảm khốc. Các nhà tù được thiết kế cho 10.000 tù nhân nay là nhà của gần 22.000 người. Trại giam được xây dựng vào năm 1937, mang màu chủ đạo xanh và vàng theo phong cách La Esperanza cũ.

Tại đây, các tù nhân chỉ có thể lấy nước vài lần một tuần và cũng chỉ có một phòng tắm chung. Những người đàn ông tắm bằng nước lạnh từ xô dùng để giặt quần áo. Bệnh hô hấp rất phổ biến ở nơi này, nhất là khi tù nhân phải ngủ nền đất giữa không khí lạnh của núi rừng.

Trước khi đại dịch ập đến, những vật phẩm như võng, lưới đánh cá, xe đồ chơi được bán để quyên tiền cho quỹ xà phòng, cà phê và thuốc lá. Những tù nhân may mắn sẽ được cấp giường, đặc biệt có rèm che nếu có người thăm nuôi là nữ.

Intibucá, nơi có nhà tù La Esperanza - là một trong những khu vực nghèo nhất ở Honduras. Tỷ lệ mù chữ cao, tệ nạn rượu và tội phạm phổ biến là bạo lực gia đình, tàng trữ ma túy và giết người. "Mùa hè chính là địa ngục thực sự và bạn có thể cảm nhận được cơ thể của mọi người", Erlin Mendez (27 tuổi) nói mình phải chia sẻ phòng giam vỏn vẹn 38 inch với một tù nhân khác.

Ở khu vực khác của nhà tù là nơi giam giữ phạm nhân nữ. Dưới mái nhà rỉ sét, những người phụ nữ bị phân tách với bên ngoài qua song sắt. "Nó giống như ở trong một sở thú buồn tẻ", Elian Martinez - bà mẹ ba con, 39 tuổi, chia sẻ. 

Một phòng giam cho 6 nữ gồm 4 giường. Họ được ra ngoài ba tiếng mỗi tuần ở một khu vực được quản lý gần đó.

Miranda (35 tuổi) ôm hôn mẹ khi bà đến thăm.

Khác với phần còn lại, nơi giam giữ phạm nhân nam có tới 132 người đàn ông ngủ trong căn phòng ít hơn 50 giường. Các "ma mới" phải ngủ bất cứ đâu có thể ngả lưng, thường thì họ phải nằm trên sàn nhà cùng lũ gián và chuột. Để có một chiếc giường, họ cần phải "chờ đợi" khoảng ba năm.

"Bạn không bao giờ quen với với chuyện này được đâu, cam chịu thôi. Mỗi ngày bạn thức dậy lúc 5 giờ sáng, xếp hàng chờ lấy nước và thức ăn. Sống sót - điều đó có nghĩa là mỗi ngày qua đi là thêm ngày tiến gần hơn được đoàn tụ với gia đình", Estrada nói.  

>>Xem thêm: Cuộc chiến chốn ngục tù thời Covid-19

Huyền Anh (Theo Reuters)